Ֆինանսական կայունություն կառուցելու չորս խորհուրդ՝ Նոյ Վեբսթերի կողմից
Չկան բարեկեցության հասնելու երաշխավորված ուղիներ, սակայն կյանքի առողջ որոշումներն, անշուշտ, կարող են հեշտացնել ճանապարհը:
Այս օրերին գնաճի, գների և բանկերի ձախողումների աճի պայմաններում մեզանից շատերը անհանգստացած նայում են մեր դրամապանակներին և մտածում, թե ինչ ենք անելու, երբ ֆինանսական ճգնաժամն անխուսափելիորեն հարվածի: Ստիպված չենք լինի՞ նոր հիմնադրամում զրոյից կենսաթոշակային խնայողություններ անել, մի քանի ամսից չե՞նք հայտնվի աղքատության մեջ։ Միգուցե վստահելի միջոց չկա կործանման սպառնալիքից լիովին պաշտպանվելու համար, սակայն կան եղանակներ՝ նվազեցնելու նման սցենարի հավանականությունը: Այս մեթոդներից մեկը թաքնված է Նոյ Վեբսթերի ամերիկյան անգլերեն բառարանի էջերում: «Տնային տնտեսագիտություն կամ խնայողության և վատնման պատմություն» էսսեում Վեբսթերը (1758-1843) խոսում է երկու կերպարների մասին՝ մեկը ֆինանսական հանճարի, իսկ մյուսը՝ ֆինանսական ձախողակ:
Նրանց ֆինանսական շահերն ու կորուստները բորսայում բախտ ունենալու կամ որևէ առանձնահատուկ հանճարի արդյունք չեն: Նրանց ֆինանսական գրագիտությունը ավելի շատ իրենց կյանքի ընտրության արդյունքն է, որից Վեբսթերը եզրակացնում է, որ նյութական հարստության ձգտումը սկսվում է բնավորությունից:
1. Ով շուտ է արթնանում` շահում է
Հարստության առաջին քայլերից մեկը, ըստ Վեբսթերի, կախված է զարթուցիչի նկատմամբ վերաբերմունքից։ Պարոն Խնայողն արթնանում է աքլորների հետ ու սկսում իր օրը։ Սակայն նման գործողություն հնարավոր է միայն այն պատճառով, որ նա հրաժարվում է երկար աշխատելուց և ժամանակին պառկում է քնելու։
Պարոն Վատնողը հեռու է վաղ արթնացող լինելուց և ամեն օր սկսում է ծուլորեն, առանց շտապելու, ինչն, ի վերջո, հանգեցնում է աճող անհանգստության և հոգեկան անկարգությունների: Թեև Վեբսթերը դա ուղղակիորեն չի ասում, պարոն Վատնողի թերակատարումների մշտական զգացումը ցույց են տալիս, որ նա երեկոյան ժամը 22:00-ից հետո լավ կքնի:
2. Հիմարը փող չի պահում
Երբ պարոն Վատնողը վերջապես վեր է կենում անկողնուց, նա չի շտապում աշխատանքի անցնել։ Նա ցանկանում է ուրախացնել ինքն իրեն ալկոհոլի չափաբաժնով, ուստի նա գնում է դեպի բարի պահարանը կամ գնում է բար: Բայց նենգ խմիչքը, օրվա առաջադրանքները կատարելու ուժ տալու փոխարեն, բթացնում է զգայարաններն ու ստիպում փողը դեն նետել։ Պարոն Խնայողին, ընդհակառակը, Վեբսթերը նկարագրում է որպես մարդ, ով «հազվադեպ է այցելում բար» և «իր ամբողջ վաստակը չի ծախսում լիկյորի վրա, ինչը լավ շատ գովելի է»։ Կարևոր է նշել, որ Վեբստերի նախազգուշացումը չի վերաբերում միայն ալկոհոլին: Հիմնական սկզբունքն այն է, որ խնայող մարդը մտածում է, թե ուր են գնում իր վաստակած դոլարները և անում է ամեն ինչ, որպեսզի իր աշխատավարձը չծախսի երկարաժամկետ արժեք չունեցող բաների վրա կամ նվազեցնի աշխատաշուկայում մրցելու իր կարողությունը:
3. Եթե չվատնես, չես էլ ցանկանա
Երբ մենք մտածում ենք անիմաստ ծախսերի մասին, մենք հաճախ մտածում ենք այն բաների մասին, որոնք հայտնվում են աղբարկղում, օրինակ՝ ժամկետանց սննդի մասին: Սակայն, ըստ Վեբսթերի, պարոն Խնայողը խելամտորեն օգտագործում է իր ամենաթանկ ռեսուրսը՝ ժամանակը: Ամենից շատ դա կարելի է տեսնել պարոն Խնայողի առօրյա գործերում։ Վեբստերը գրում է. «Դաշտում,նա աշխատում է ջանասիրաբար, բայց ոչ շատ ջանասիրաբար, որպեսզի չհոգնեցնի և չհյուծի իր մարմինը»։ Նա նաև ժամանակ չի վատնում աշխատավայրում անվերջ խոսելու, հեքիաթներ պատմելու կամ ջրի հովացուցիչի մոտ այլ խոսողներին լսելու համար: Ժամանակն անընդհատ փախչում է պարոն Վատնողից։ Իրականում, նա միշտ թերանում է, մինչդեռ ձևացնում է, թե շատ զբաղված է՝ փորձելով հասնել պարոն Խնայողին: «Այժմ նա շտապում է,- գրում է Վեբսթերը,- նա ջանում է պատրաստվել աշխատանքի, բայց այն ամենն, ինչ նա անում է շտապելով է անում և վատ է ստացվում, քանի որ եթե շտապես՝ կձախողես»: Ցավոք, նման պահվածքով նա կորցնում է ժամանակը և ոչ միայն իր ժամանակը: Վեբսթերը նշում է, որ ժամանակի վատնման ևս մեկ բացասական հետևանք կա՝ վատնողը վատնում է նաև իր ենթակաների ժամանակը, ինչը, հավանաբար, հանգեցնում է իր բիզնեսի շահույթի էլ ավելի կորստի:
4. Դուք նույնիսկ չեք կարող ձուկ բռնել լճակից առանց դժվարության
Հեռատեսությունը և ֆինանսների հմուտ կառավարումը պարոն Խնայողին տանում են դեպի դրամական շահույթ: Նա հասկանում է ծախսերի անխուսափելիությունը և չի հետաձգում դրանց վճարումը: Այսպիսով, նա խուսափում է տոկոսներից ու տուգանքներից՝ թույլ տալով, որ իր կապիտալն աճի։ Նա նաև լավ վիճակում է պահում իր ունեցվածքը, «ստուգում է աշխատողների աշխատանքային գործիքները», հոգ է տանում «իր տան, գոմի, հողի և անասունների առողջության մասին»։ Սա օգնում է նրան խուսափել խուճապից և ժամանակի վատնումից մղձավանջային իրավիճակների վրա, որոնցում պարոն Վատնողն անընդհատ հայտնվում է: «Երբ նա կարծում է, որ պատրաստ է սկսել օրը, նա գտնում է, որ չունի անհրաժեշտ գործիքներ, կամ դրանցից մի քանիսը անսարք են. սայրը պետք է տանել դարբնի մոտ՝ վերանորոգելու, փոցխի ատամները կամ բռնակը կոտրված է, և դեզը կամ կացինը պետք է սրել»։
Արդյունք
Ժամանակի ընթացքում պարոն Խնայողի մոտեցումն արդյունք է տալիս, նրա բոլոր փոքր ջանքերը գումարվում են և նա դառնում է հարուստ մարդ՝ «մի քանի հարյուր ակր հողով և հարյուր գլուխ անասուններով» եկամտաբեր կալվածքի սեփականատեր։ Պարոն Վատնողը շարունակում է անընդհատ կորուստներ կրել՝ անընդհատ սխալ ընտրություն կատարելով՝ «իր տարիներն ապրելով հիասթափության, թշվառության մեջ»։ Երկուսի միջև տարբերությունը, գրում է Վեբսթերն, այն է, որ մեկը միայն ծախսում է իր փողի տոկոսից, իսկ մյուսը՝ մայր գումարից»: Եվ մենք գալիս ենք հիմնական հարցին՝ այս երկու մարդկանցից ո՞րն ես դու։ Պետք է խոստովանեմ, որ թեև շատերն ինձ լավ ղեկավար են համարում, բայց ես միշտ չէ, որ վարվում եմ պարոն Խնայողի պես։ Շատ հաճախ իմ գործողություններում հայտնվում է պարոն Վատնողի ստվերը, որն ինձ ստիպում է մտածել, թե արդյոք մենք կարող ենք ֆինանսական առումով շատ ավելի հաջողակ լինել, քան պատկերացնում ենք: Ի վերջո, ամեն ինչ գալիս է մեր բնավորությունից, ավելի ճիշտ՝ կյանքի ճանապարհով քայլելու համառ ցանկությունից, և հենց պարոն Խնայողի օրինակով:
Այս հոդվածը սիրով տրամադրվել է Էնի Հոլմքվիստ և Տնտեսական կրթության հիմնադրամի կողմից՝ Creative Commons Attribution 4.0 միջազգային լիցենզիայի պայմաններով: Բնօրինակը կարելի է գտնել այստեղ: